Jutro noc Kupały czyli słowiańskie święto miłości, co za tym idzie nie mogę Was zostawić bez porządnej dawki wiedzy o tym dniu. Zacznijmy jednak od początku, czyli od historii tego święta.
Legenda o Kupale
Dawno, dawno temu, zanim powstał świat taki, jakim go znamy, pośród rajskich lasów i bezkreśnie głębokich jezior, narodziły się wyjątkowe istoty. Były to bliźnięta: chłopiec i dziewczynka, których rodzicami byli boscy Smigarło i Kupalnica, ich dziadkiem zaś był sam Boski Kowal i Bóg Słońca – Swarożyc.
Kostroma i Kupało, bo takie imiona im nadano, beztrosko dorastali wśród rajskich gajów, otoczeni przez magiczne istoty – demony, kraśnięta i krasnoludy. Pewnego dnia, gdy dzieci goniły Lelki, usłyszały niezwykle piękny i tajemniczy śpiew. Matka wcześniej wielokrotnie przestrzegała swe pociechy przed Sirinem. Jego dusza jest czarna jak noc – mówiła. Strzeżcie się go – powtarzała. Bliźnięta jednak zapomniały o tym i uwiedzione słodkim jak miód głosem, ruszyły za nim.
Gdy były już głęboko w lesie, zorientowały się, że to chyba śpiew tajemniczego, demonicznego ptaka, postanowiły go więc odnaleźć. Nie mogąc jednak dojść do porozumienia, którędy pójść, rozdzieliły się. Kostroma, niesiona ciekawością, coraz bardziej zbliżała się do drzewa, na którym siedziało stworzenie. Spojrzała w górę i wtedy ujrzała pół kobietę-pół ptaka z bajecznie kolorowymi piórami i długim ogonem. Poczęła wołać Kupałę, lecz w tym momencie Sirin zerwał się do lotu i w mgnieniu oka pochwycił Kostromę niebotycznymi szponami i uleciał w przestworza.
Gdy Kupało przybył na miejsce, po jego siostrze nie było już śladu… Mijały lata, Kupało samotnie dorastał w świętym gaju. Przystojnego, dumnego młodzieńca częto otaczały piękne rusałki i świetliste zorze. Tam, gdzie się pojawiał, słońce zawsze grzało mocniej i jakby było jaśniejsze. Nigdy nie zapominał o swojej siostrze, ale po upływie tak wielu lat nie rozmyślał już o niej tak często jak dawniej.
Pewnego wietrznego dnia, gdy płynął łodzią z nurtem rzeki, zobaczył na brzegu przepiękną dziewczynę, której akurat szalony wicher, zerwał z głowy wianek i strącił go do wody. Kupało w mig podpłynął i wyłowił spleciony z kwiatów wieniec. Kiedy wysiadł z łódki, by wręczyć dziewczynie jej zgubę, spojrzał jej w oczy i wtedy oboje pokochali się od pierwszego wejrzenia.
Romantyczna miłość, bez pamięci, przywiodła ich do ślubu. Uczucie, które zrodziło się między dwojgiem młodych ludzi, niestety, rozgniewało bogów. Postanowili oni wezwać do siebie Kupałę i poinformowali go, że to małżeństwo jest zbrodnią, wystąpieniem zarówno przeciwko prawom boskim, jak i tym natury. Zaskoczony młodzieniec zaczął domagać się wyjaśnień i wtedy to Perun wyjawił mu straszną prawdę. Ukochana, z którą postanowił wieść życie, to jego rodzona siostra – uprowadzona przed wieloma laty bliźniaczka: Kostroma, a ich małżeństwo nie może być kontynuowane. Kupało próbował wszystkich przekonać, lecz mimo wielu argumentów Gromowładny rozkazał, by młodzi się rozstali…
Nadszedł czas rozłąki, zrozpaczony młodzieniec – nie mogąc znieść poczucia hańby, a przede wszystkim ponownie czując pustkę w sercu, rzucił się w ogień i spłonął. Kostroma zaś z rozpaczy, z każdym dniem stawała się coraz bardziej milcząca i wycofana. Uchodziły z niej siły życiowe, aż pewnej nocy z wszechogarniającego smutku i rozpaczy skoczyła ze skarpy do jeziora i utonęła.
Bogowie, widząc tragiczną śmierć kochanków, nie potrafili pozostać obojętni na ich los. Nie mogli przywrócić ich do życia w ludzkiej postaci, ale chcąc upamiętnić to potężne uczucie, postanowili zmienić ich w piękne kwiaty. Nazywa się je Iwandamaria. Kostroma stała się płatkami podobnymi do toni jeziora – niebiesko-fioletowymi, Kupało zaś płatkami żółtymi jak słońce.
Zgodnie z tradycją, po dziś dzień, oddaje się hołd prawdziwej miłości. Podczas Nocy Kupały dziewczęta rzucają do wody wianki, licząc na to, że wyłowi je ten jedyny, któremu zostały przeznaczone. Chłopcy zaś przeskakują przez najwyższe ogniska, zwane Sobótkami, ku czci Kupały – Letniego Boga Słońca.
Już wiemy, że jednym z symboli Nocy Kupały jest wianek z kwiatów, ale czy wiemy z jakich kwiatów powinien być upleciony? Oto krótka podpowiedź:
- paproć – duże właściwości ochronne
- dziurawiec – ochrona, odwaga
- tymianek – oczyszczenie, ochrona, uzdrowienie ciała i ducha
- geranium – wspomaga energię żeńską, dodaje urody i kobiecości
- leszczyna – pomaga w uczuciach, pomaga odzyskać równowagę po burzliwych przejściach i zawodach miłosnych, pomaga osobom niezdecydowanym
- piołun – oczyszcza, chroni, wzmacnia działanie magii, chroni przed chorobami i pechem
- krwawnik – przyciąga pomocnych ludzi i korzystne sytuacje, łagodzi lęk i smutek
- ruta – zapobiega klęskom, plagom i nieurodzajowi; chroni przed czarami, urokami i czarownicami
W legendzie jest mowa o ogniskach zwanych Sobótkami, skąd wzięły się Sobótki?
Według “Mitologii słowiańskiej” sobótki, na Rusi zwane kupałą, to pozostałość po uroczystościach na cześć bogini Soboty. Na jej cześć palono ogniska, rzucając w nie pęki aromatycznych ziół, gdyż była to bogini ziół uzdrawiających. Przez te ogniska przepędzano także trzodę, by nie szkodziła im zaraza. Młodzież natomiast tworzyła wokół ogniska koło tańcząc, śpiewając i przeskakując przez ogień. Bogini Sobota miała świątynię na górze Sobótce, stąd też nazwa tego święta, także szósty dzień tygodnia wziął stąd swą nazwę. Sobótka to jedna z najbardziej magicznych nocy w roku.
Nie wiem czy wiecie, ale w nocy z 21 na 22 czerwca rozpoczynamy Sabat Litha, dlatego chcę też w tym poście o tym wspomnieć. Sabat Litha to początek lata, w wielu kulturach był wielkim świętem. Celtowie nazywają ten dzień Świętem Litha, Aztekowie – Ucztą Słońca a Słowianie – Nocą Kupały. Dlaczego jest to tak ważne święto? Ponieważ w tym czasie Słońce osiąga swój punkt kulminacyjny i grzeje najmocniej oraz najdłużej, w ten sposób rozpoczynając lato. W tym dniu słońce wchodzi w znak Raka, dlatego też świeci bardzo jasno i ma silną magiczną moc.
Z dawnych legend możemy się dowiedzieć, że był to czas hucznych zabaw oraz otaczania szczególną czcią roślin i zwierząt. Celtowie, w tym czasie, szczególnie czcili Dąb jako symbol siły wytrwałości i majestatu. Kolory związane z tym sabatem to: zółty, zielony, pomarańczowy i czerwony.
Jakie rytuały wykonywać podczas Litha? Przede wszystkim te, które są związane z miłością, płodnością oraz dobrobytem. Jako, że jest to sabat związany ze słońcem, rytuały możemy wykonywać w południe. Jest to także święto związane z ogniem, więc można np. napisać modlitwę w jakiejś intencji i potem spalić ją w ogniu świecy lub ogniska. Jeżeli chcielibyście w tym czasie wykonać jakieś działanie odnośnie swego zdrowia, polecam kąpiel z leczniczymi ziołami lub solami. Przed wzięciem kąpieli możemy oczyścić i poświęcić wodę.
Zaklęcie oczyszczenia i poświęcenia wody
Cała woda, która płynie w moich żyłach jest święta. Cała ta ziemia pod moimi stopami jest święta. Wypędzam z tej wody wszelkie negatywy, zarówno widzialne, jak i niewidzialne, błogosławiąc Cię o Wodo Żywa. W imię naszej Bogini i Jej miłości do nas. Oczyszczam i poświęcam tę wodę w imię naszej Bogini, niech wzmocni i oczyści wszystko, czego dotknie. Niech Jej moc tak czyni. Boski Ojcze, Bogini Matko, oczyśćcie tę wodę swymi mocami oraz pobłogosławcie ją swym światłem. Błogosławię tę wodę miłością przez moce Żywiołów i Bogini obdarzam tę Wodę Zdrowia wiecznością. Niech ochrona i wzmocnienie dzięki niej się czyni. Błogosławię tę wodę szczęściem i obdarzam mocą uzdrowienia przy pomocy Żywiołów i naszej Bogini, która uzdrawia i zmywa wszystko, co złe.
Przyporządkowania związane z Sabatem Litha
Polecane aktywności
- celebrowanie Słońca
- czczenie cieżarnej bogini, boga w szczytowej formie
- kontakty z elfami
- obcowanie z Ziemią i roślinnością
- wesela i zaręczyny
- zbieranie ziół
- zielona magia
- żegnanie odchodzącej połowy nocy
Boginie
- Aestras
- Afrodyta
- Amaterasu
- Amaunet
- Anuket
- Anani
- Artemida
- Astarte
- Atena
- Aurora
- Brigit
- Hator
- Hera
- Hestia
- Isztar
- Jaryła
Bogowie
- Agni
- Apollo
- Baal
- Helios
- Janus
- Jowisz
- Mitras
- Odyn
- Ra
- Sol
- Taranis
- Thor
- Wisznu
- Zeus
Pokarmy i napoje
- brzoskwinie
- pumpernikiel
- cytryny
- orzeszki
- jagody
- twarożek
- miód
- nasiona słonecznika
- orzeszki piniowe
- pomarańcze
- ser
- suszone pomidory
- szpinak
- cynamon
- winogrona
- herbata miętowa
- lemoniada
- piwo
- wino
Zioła
- Bylica pospolita
- Cynamon
- Dziurawiec
- Jemioła
- Werbena
- Krwawnik pospolity
- Naparstnisa
- Rozmaryn
Kwiaty
- Lawenda
- Nagietek
- Róża
- Wrzos
- Rumianek
- Stokrotka
- Wiązówka
Drzewa
- Dąb
- Dziki Bez
- Jarzębina
- Leszczyna
Kamienie
- Cytryn
- Diament
- Jadeit
- Kameol
- Perydot
- Szmaragd
- Tygrysie oko
Zwierzęta
- Byk
- Jaskółka
- Strzyżyk
- Jastrząb
- Orzeł
- Koń
- Krowa
- Motyl
- Pszczoły
Zapachy
- cynamonowy
- cytrynowy
- drzewo sandałowe
- Heliotrop
- Lawenda
- Pomarańcza
- Róża
- Sosna
- koszona trawa
- kwiaty
Źródło: Wejherowskie Centrum Kultury, Joanna Wiśniewska, Onet, Akademia Ducha, “Polskie Tradycje Świąteczne”
